Bij elke Aardappeldemo lijkt er een getrokken rooicombinatie plaats te maken voor een zelfrijder. De eenvormigheid van moderne aardappelrooimachines is opvallend groot. De presentatie van overlaadwagens, waarmee veld- en wegtransport gescheiden worden, is een voorbode voor vernieuwing van logistieke systemen. Naar verluid zit er meer in de pijplijn. De oogst van aardappels kan daarbij niet los gezien worden van die van andere (hak-) vruchten. Verlaging van de bodembelasting is één van de belangrijkste thema's.
Dat er voor vooruitstrevende akkerbouwers veel aan gelegen is om de bodemdruk te verlagen liet o.a. HWodKa-lid Gert Oudijk zien. Hij investeerde in een drukwisselsysteem met een luchtaccu. Daarmee overwint hij een groot nadeel van gangbare systemen: de tijd die nodig is om druk te verhogen en af te laten. In Landbouwmechanisatie oktober 2016 wordt het systeem van Gert Oudijk nader toegelicht.
Wanneer je de bodem minimaal wil belasten moet je toe naar systemen die zo weinig mogelijk energie verbruiken. Energie is nodig voor het overwinnen van de rolweerstand en die gaat verloren in vervorming van de band en de bodem. Daarnaast mag de contactdruk in het bodem-bandcontactvlak een nader te bepalen grenswaarde niet overschrijden (bijvoorbeeld 1 bar/100kPa) en de wiellast niet te hoog zijn om te voorkomen dat de druk in de bodem te diep reikt (bijvoorbeeld 5 t). Vervolgens is het zinvol om zoveel mogelijk bestaande paden te benutten, zoals de spuitsporen, en daartussen de belasting zoveel mogelijk over het hele oppervlak te verdelen. Verder moet je er naar streven om elke aardappel via de kortste route naar de dam te brengen. Al met al een interessante optimaliseringsklus.
Om de energie te beperken moet je zo weinig mogelijk 'dode' kilos verplaatsen. Hier komt de trekker met kieper of overlaadwagen niet best weg, die loopt bijna "1 op 1" qua capaciteit en eigengewicht. Ook voor de trekkerchauffeur is het lastig om precies dat te doen wat voor het beperken van de bodembelasting nodig is. Het is opvallend hoeveel onnodige bewegingen gemaakt worden op het veld. Wanneer de trekker niet meer van het veld komt kun je je afvragen of de chauffeur überhaupt nog wel nodig is voor dit deel van het oogstwerk. Sterker nog, misschien kan een automaat het wel beter.....
Automatisering en autonomisering kan uitkomst bieden bij schaalverkleining met behoud van capaciteit en rentabiliteit. HWodKa heeft Nico Rodenbrug (www.visualize4u.nl) gevraagd om het idee van autonome carriers volgens het plan HW2O te visualiseren. Een universele carrier verzorgt het vervoer van geoogst product vanaf de oogstmachine naar de perceelrand, waar het wordt overgeslagen op een hoop, in een kieper, op een wagen of via een overlaadstation in een vrachtwagen o.i.d. De carrier is voorzien van een container die de rol van de bunker en van de kieper combineert. De carrier volgt dus slaafs de oogstmachine tot hij vol is ('master-slave'), waarna een tweede die rol zonder onderbreking overneemt. Er zijn situaties denkbaar waarbij beter gewisseld kan worden voor de container vol is, maar dit terzijde. Op de afgifteplek aangekomen neemt een medewerker de controle over om de last te lossen. Op de openbare weg volgen de carriers de 'master' ('platooning').
De carrier wordt beschouwd als een universeel voertuig voor veldtransport van en naar de 'master', dat kan bijvoorbeeld ook een pootcombinatie zijn. Ook het verdelen van bijvoorbeeld organische mest zou de carrier voor zijn rekening kunnen nemen, maar dit is niet de hoofdzaak. De afbeeldingen spreken verder voor zich en zijn vooral bedoeld ter inspiratie ende vermaeck.
