.
In vervolg op de HWodKa-winterbijeenkomst, waar Maarten Uyterlinde van FARM24 een presentatie gaf over 'Databoeren' heeft HWodKa een datahub opgericht. Een datahub is een platform voor het organiseren, beheren, delen, samenwerken en verwerken van gegevens. In de datahub werkt HWodKa samen met FARM24, FARMHACK (Anne Bruinsma) en WUR (Lan Gé). Het initiatief wordt financieel ondersteund door LNV.
.
Data=kennis=macht=€. De huidige situatie wordt gekenmerkt doordat boeren in dataland een passieve rol spelen en dat veel boerendata in alle richtingen ongehinderd het perceel en het erf kan verlaten. Op verschillende plekken in de wereld ontstaan initiatieven van samenwerkende boeren om meer grip op eigen data te krijgen en op manieren om die data tot waarde te brengen. De HWodKa-datahub is daar één van.
.
Afb. 1 Instructies door FARM24 voor het aanmaken van een MyFarm24-account.
.
Op 190613 kwamen 11 HW-akkerbouwers bij Novifarm samen om een zogenoemde Agrobox in hun trekkers te installeren. Een FARM24 Agrobox is een apparaat waarmee draadloos data vanaf de trekker naar een server gestuurd wordt (wireless data transmitter). Via een account kun je als deelnemer op MyFarm24 inzage krijgen in je eigen data. Over enkele weken zullen ook ISOblue datatransmitters geïnstalleerd worden door FARMHACK.
.
Moderne trekkers en werktuigen verzamelen enorm veel data. Het draadloos versturen van die data vanaf de trekker naar een cloudserver is op zich niet nieuw. Er komen steeds meer partijen die een dergelijke service aanbieden. Als akkerbouwer moet je je afvragen of je al die data zonder meer aan dergelijke serviceproviders wil toevertrouwen. Voor service-doeleinden is het voor de eigenaar van een trekker nuttig om trekkerdata met de fabrikant te delen, maar geldt dat ook voor de pootafstand en de gebruikte gewasbeschermingsmiddelen?
.
Met de oprichting van de datahub willen de deelnemers in eerste instantie inzicht krijgen in de data die zij, veelal ongemerkt, verzamelen met trekkers en werktuigen en hoe de datastromen lopen.
.
De interesse van Lan Gé (WUR) gaat vooral uit naar de kwaliteit (de 'integriteit') van de data. Waar is de data over het brandstofgebruik aan ontleend? Is de data manipuleerbaar? Lan Gé koppelt het HWodKa-initiatief aan block chain. Voor ons is nog niet helder welke perspectieven dat biedt, maar dat zal gaandeweg duidelijker worden. Het is voor alle deelnemers een leer- en ontwikkeltraject.
Afb. 2 Aan de HWodKa datahub wordt door 12 akkerbouwers deelgenomen. Op de foto ontbreekt er één..
.
.
Dataverkeer op trekkers en werktuigen
Moderne trekkers en steeds meer werktuigen zijn computergestuurd. De bestuurder geeft een rijsnelheid, een werkdiepte en een pootafstand op en het computersysteem zorgt dat die gerealiseerd worden. De bekabeling waarmee de elektronische sturingseenheden (Electronic Control Unit - ECU) voor het motormanagement en de hefinrichting gekoppeld zijn, is opgebouwd volgens een internationale standaard. Bij trekkers is dit CAN (Computer Area Network). Deze standaard wordt bijvoorbeeld ook bij vrachtwagens gebruikt. Voor werktuigen wordt een ISO-standaard gehanteerd.
.
De kabel die de ECU's verbindt volgens de CAN-standaard wordt de CANbus genoemd. Over deze CANbus wordt o.a. sensordata uitgewisseld tussen de ECU's, bijvoorbeeld het motortoerental, het brandstofgebruik en de stand van de hefinrichting. Om te zorgen dat de verschillende componenten van het systeem met elkaar kunnen communiceren zijn afspraken gemaakt over het 'taalgebruik'. Bij de trekker CANbus is dat SAE J1939.
.
Aanvankelijk was er bij de werktuigen weinig sprake van standaardisatie. Fabrikanten ontwierpen hun eigen computersysteem, incl. een bedieningspaneel. Met de introductie van de ISOBUS (bekabeling) en ISO 11783 ('taal', afgeleid van SAE J1939) komt daar verandering in. In Nederland speelt Kverneland Mechatronics een belangrijke rol in het standaardisatieproces waar inmiddels alle grote fabrikanten bij betrokken zijn (VDMA).
.
Bij de meeste trekkers zijn de computersystemen van trekker en werktuigen nog gescheiden (afb. 3 t/m 6). Hetzelfde geldt voor autonavigatiesystemen. Op de nieuwste trekkers zijn de systemen tot op zekere hoogte geïntegreerd (afb. 7). Je kunt dan op één scherm zowel trekker- als werktuigdata aflezen en kan het werktuig in beginsel functies van de trekker aansturen. Ook de gps-sensor maakt dan deel uit van het geïntegreerde systeem.
.
Wil je data, bijvoorbeeld de gps-locatie en het momentane brandstofverbruik van de computersystemen van een trekker/werktuigcombinatie aftappen en draadloos uitwisselen met een cloudserver, dan is het nuttig om te weten hoe de systemen er uit zien. In de onderstaande afbeeldingen is dat schematisch weergegeven (met dank aan Auke Sytsma www.trekkerdata.nl).
.
 |
| Afb. 3 Trekker met interne CANbus. |
 |
| Afb. 4 Trekker met interne CANbus en externe ISOBUS. |
 |
| Afb. 5 Trekker met interne ISOBUS, zonder externe ISOBUS. |
 |
| Afb. 6 Trekker met gescheiden interne en externe ISOBUSsen. |
 |
| Afb. 7 Trekker met gelinkte interne en externe ISUBUSsen. |
© HWodKa | P. Lerink