Op 6 oktober 2016 heeft de Wageningse hoogleraar Prof. dr. Lijbert Brussaard zijn afscheidsrede uitgesproken, getiteld "De Bodem onder ons Bestaan". De expertise van Brussaard, die 28 jaar (!) het ambt van hoogleraar bekleed heeft, bestrijkt een enorm terrein: biodiversiteit, bodembiologie, bodemvruchtbaarheid, bodemkunde, terrestrische ecologie, bodembiodiversiteit, bodemecologie, bodemfauna en bodemkwaliteit. Zijn onderzoeksterrein bevindt zich op het kruispunt van ecologie, bodem en plantwetenschappen.
Van een man die zich zo intensief met, letterlijk, het aardse leven beziggehouden heeft mag je iets verwachten en terecht zo bleek. In zijn afscheidsrede gaf Brussaard een prachtig overzicht van zijn grote vakgebied en legde fraaie verbanden bloot, op een manier die ook voor minder ingewijden goed te volgen was. Zijn afscheidsrede omvatte o.a. een pleidooi voor meer aandacht voor wetenschapsfilosofie als onderdeel van de academische vorming van studenten met een grote verscheidenheid aan culturele en religieuze achtergronden.
Een deel van het wereldwijd georiënteerde veldwerk heeft Brussaard en zijn team van onderzoekers in de Hoeksche Waard uitgevoerd. In een videofilm liet hij de jonge generatie Hoekschewaardse akkerbouwers iets vertellen over de 'bodem onder hun bedrijf'. Leon Noordam, voorzitter van HwodKa, was één van hen. In de afgelopen maanden is er regelmatig contact geweest tussen Brussaard en HWodKa in het kader van het plan HW2O. Wij hadden hem de lastige vraag voorgelegd: geef ons een recept voor de voeding van het bodemleven zodanig dat de bodemkwaliteit binnen één rotatie meetbaar verbetert. Zijn antwoord is verwerkt in ons plan.
Het draagvlak voor het plan HW2O bleek uit één van de dia's die Brussaard toonde, uiteraard voorzien van bronverwijzing. Eigenlijk is het jammer dat Brussaard afscheid neemt, nu het besef van de waarde van het bodemleven voor de bodemkwaliteit en het leven op de bodem zo toeneemt. Maar zeker is het zijn verdienste.